ΠΑΝΔΙΔΑΚΤΉΡΙΟΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ : Tό πνευματικό κέντρο τοῦ μεσαιωνικοῦ Ἑλληνισμοῦ.
τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη
Σύμφωνα μέ τόν Μαλάλα ἀλλά καί κατά τόν F. Fuchs, Πανεπιστήμιο στήν Κωνσταντινούπολη ἱδρύθηκε ἀρχικά ἀπό τόν Μέγα Κωνσταντῖνο («Die Schulen von Konstantinopel im Mittelalter», Berlin 1926).
-
Ἡ ἀναδιοργάνωση τοῦ 425 μ.Χ. & ὁ ἑλληνικός χαρακτῆρας του
Στίς 27 Φεβρουαρίου τοῦ 425 ἀναδιοργανώθηκε μέ νόμο, μέ συμβολή τῆς Ἀθηναίας αὐτοκράτειρας Ἀθηναϊδος - Εὐδοκίας, Ἀπέκτησε τότε, 10 ἕδρες Ἑλληνικῆς Γραμματικῆς καί ἄλλες 10 Λατινικῆς. Ἐπίσης 5 ἕδρες Ἑλληνικῆς Ρητορικῆς καί μόνο 3 Λατινικῆς. Μία ἕδρα Ἑλληνικῆς Φιλοσοφίας καί δύο ἕδρες Νομικῆς. Τά ἑλληνικά ὑπερτεροῦσαν τῶν λατινικῶν, ὑπερτεροῦσαν οἱ Ἕλληνες καθηγητές καί διδασκόταν Φιλοσοφία, Ρητορική, Νομικά, Ἑλληνική καί Λατινική γραμματεία. Ἐπρόκειτο γιά πανηγυρική ἀναγνώριση τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτιστικοῦ χαρακτήρος τῆς Πόλεως. Ὁ Georg Ostrogorski ἐπισημαίνει: «Ὁ ἐξελληνισμός τῆς Ἀνατολῆς προχωροῦσε ἀσταμάτητα καί ἐπιβλήθηκε σέ μεγάλη ἔκταση στήν ἐποχή τοῦ Θεοδοσίου Β’ καί τῆς αὐτοκράτειρας Ἀθηναϊδος - Εὐδοκίας. Αὐτό φαίνεται καί ἀπό τό νέο Πανεπιστήμιο, ὅπου ἦταν περισσότεροι οἱ καθηγητές τῆς Ἑλληνικῆς…». [«Ἱστορία τοῦ Βυζαντινοῦ Κράτους» Τόμος πρῶτος, σελ. 118].
Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ
τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη
Τό ἔτος 529 μ.Χ. ὁ Ἰουστινιανός, μέ εἰδική διάταξη ἀπαγόρευσε τήν διδασκαλία μαθημάτων ἀπό “ἐθνικούς” διδασκάλους. Αὐτό φωτογράφιζε κυρίως τήν Ἀκαδημία τῶν Ἀθηνῶν. Ὅπως γράφει ὁ χρονογράφος Ἰωάννης Μαλάλας: «…ἔπεμψεν εἰς Ἀθήνας, κελεύσας μηδένα διδάσκειν φιλοσοφίαν, μήτε νόμιμα ἐξηγεῖσθαι». Δηλαδή, κατά τόν Μίλτωνα Ἀνάστο «ἀπαγόρευε τή διδασκαλία τοῦ δικαίου καί τῆς φιλοσοφίας στήν Ἀθήνα». [«Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους», Τόμος Ζ’, σελ. 337].
ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ & ΓΡΑΦΗ
τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη
Ἀπό τόν 7ο αἰώνα -πού ἡ ἑλληνική καθιερώνεται ὡς ἡ ἐπίσημη γλῶσσα τοῦ Κράτους- διαμορφώνεται ἡ πρώϊμη μεσαιωνική ἑλληνική, ἀποτέλεσμα κυρίως τῆς πνευματικῆς ἀναγεννήσεως κατά τόν 9ο καί 10ο αἰώνα. Πρόκειται γιά ἄμεση ἐξέλιξη τῆς ἑλληνιστικῆς κοινῆς. Περισσότερο κοντά στήν ἑλληνιστική κοινή βρίσκεται ἡ γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας.
ΑΚΡΙΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ: ΤΑ ΔΗΜΩΔΗ ΕΠΗ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη
Ὁ Κύκλος τῶν Ἀκριτικῶν Τραγουδιῶν ἀποτελεῖται ἀπό τά πρῶτα γνωστά δημοτικά τραγούδια πού ἀναφέρονται στά κατορθώματα τῶν ἀκριτῶν τῶν ἀνατολικῶν συνόρων στούς πολέμους κατά τῶν Ἀράβων ἀπό τόν 7ο μέχρι τόν 11ο αἰώνα, τῶν, κατά τόν Charles Diehl «πραγματικῶν Κλεφτῶν τοῦ μεσαίωνα» («Ἱστορία τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας», Τόμος Δ’ σελ. 645).
"ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΝ" (400 μ.Χ-439 μ.Χ.): ΤΟ ΑΝΤΙΒΑΡΒΑΡΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΠΟΥ ΕΛΛΗΝΟΠΟΙΗΣΕ ΤΗΝ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ
τοῦ Μάνου Ν. Χατζηδάκη
-
Τά προηγηθέντα
Ἡ συνθήκη εἰρήνης τοῦ 382 με τούς Γότθους ἐπέτρεπε τήν ἐγκατάσταση καί αὐτονομία τους στίς ἀκατοίκητες περιοχές Δακίας καί Θράκης, ἀπαλλαγή ἀπό φορολογία καί μισθοφορική στρατολόγησή τους ὡς “foederati” (φοιδεράτοι), ὑπό τίς διαταγές δικῶν τους ἀξιωματικῶν. Δημιουργοῦσε ἕνα βαρβαρικό παρακράτος μέσα στήν αὐτοκρατορική ἐπικράτεια! Τό γερμανικό στοιχεῖο ὑπερίσχυσε ἐπικίνδυνα στόν αὐτοκρατορικό στρατό καί σταδιακά σέ σημαντικές διοικητικές θέσεις.
Τό μῖσος τῶν κατοίκων κατά τῶν Γότθων φάνηκε όταν ὁ λαός τῆς Θεσσαλονίκης ἐκδήλωσε «τά ἀντιγερμανικά του αἰσθήματα» [«Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους» Τόμος Ζ’ σελ. 87 (Ἐκδοτική Ἀθηνῶν).], κατακρεουργώντας τόν Γότθο Βουδέριχο καί ἀξιωματικούς του. Γεγονός πού οδήγησε τόν Θεοδόσιο Α' στήν σφαγή τῶν στασιαστῶν στόν Ἱππόδρομο Θεσσαλονίκης, χωρίς κάν νά περιμένη τήν ἔγκριση ἀποφάσεως ἀπό τήν Σύγκλητο. Πράγμα πού ἐξόργισε τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀμβρόσιο πού τοῦ ἀνήγγειλε τόν ἀφορισμό του.
Τό 395 οἱ Βησιγότθοι φοιδεράτοι, ὑπό τήν ἡγεσία τοῦ ἀρειανιστή Γότθου Ἀλαρίχου, ἐξεγέρθηκαν κατά τῆς Αὐτοκρατορίας καί ἄρχισαν νά λεηλατοῦν τήν Θράκη. καί τήν νότιο Ἑλλάδα...